Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Estello-jauno(-de-Leberoun)
Gagea luberonensis
Liliaceae Liliaceae
Nom en français : Gagée du Luberon.
Descripcioun :Aquesto estello-jauno que s'atrovo au nostre subretout dins Leberoun, es estado destriado desempièi gaire de tèms. Es uno bastado entre Gagea bohemica e Gagea lacaitae. Adounc sèmblo un pau a l'uno e à l'autro. Es un pau pu forto que l'estello-jauno-de-Bouhemo e a de fueio e de petalo mai primo que l'estello-jauno-de-Lacaita. Aquesto meno èi sus la listo roujo, en vulneràri.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 12 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gagea
Famiho : Liliaceae
Famiho classico : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Remarco : G. bohemica x G. lacaitae
Janvié à mars
Liò : Tepiero roucaiouso
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord
Ref. sc. : Gagea luberonensis J.M.Tison, 1998